Archiwum kategorii: starzenie

Epigenetyka – co oznacza i jak wpływa na zdrowie kolejnych pokoleń ludzkich?

Opublikowany przez
Odpowiedz

Na ogół powszechna jest wiedza, że zapis genetyczny w DNA składa się z sekwencji nukleotydów. Istnieją też niekodujące fragmenty DNA, które mają wpływ na ekspresję, czyli odczytanie genów, które prowadzi do syntezy określonych białek. Okazuje się, że oprócz genetycznego zapisu sekwencji nukleotydów w kwasach DNA , które kodują wszystkie białka naszego organizmu, istnieje również zapis epigenetyczny, który decyduje o tym, czy i z jaką intensywnością będą odczytywane poszczególne geny. Kod DNA porównać można do zapisu cyfrowego, a zapis epigenetyczny można porównać do zapisu analogowego. Ten pierwszy nie ulega zmianie podczas gdy ten drugi jest możliwy do wymazania i korekt. Co więcej stan markerów epigenetycznych może być przekazany następnej generacji. Okazuje się, że choroby cywilizacyjne, związane z procesami starzenia, są związane z taką zmianą epigenetyczną, którą można nazwać chaosem epigenetycznym w komórce. Wiek człowieka można interpretować na dwa sposoby: pierwszy to wiek metrykalny, a drugi to wiek biologiczny. Ten drugi związany jest z epigenetyką, to znaczy można go wyznaczyć badając poziom markerów epigenetycznych. Nazywa się go również zegarem epigenetycznym i jest on wprost związany z procesami starzenia. Najsilniejszym czynnikiem ryzyka chorób cywilizacyjnych jest starzenie się organizmu. Epigenetyka wpływa zatem na stan zdrowia populacji, co więcej – wpływa również na stan zdrowia następnych generacji. Najlepszym przykładem jest epidemia otyłości i cukrzycy typu drugiego w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Wydaje się, że styl życia poprzednich generacji jak i narażenie na substancje toksyczne w środowisku i w diecie ma na to duży wpływ. Rodzi to określone konsekwencje związane z prewencją i terapią obu chorób. Należy pokreślić , że nie tylko styl życia bieżącej generacji wpływa na jej podatność na choroby cywilizacyjne w tym otyłość i cukrzycę typu drugiego. Natura epigenetyki daje jednak nadzieję na opracowanie skutecznych metod zapobiegania przenoszeniu podatności z generacji na generację oraz leczenie bieżącej generacji. Można to zrealizować poprzez zmianę stylu życia (zwłaszcza przed okresem prokreacji) oraz interwencji farmakologicznych, zmieniających stan markerów epigenetycznych.

Dariusz Stępkowski

Czy możliwe jest odmłodzenie o 20 lat?

Opublikowany przez
Odpowiedz

Od wieków ludzie marzyli o tym by zatrzymać proces starzenia i zachować młodość. Przez wieki uważano, że jest to możliwe. Poszukiwano zatem sposobów -zarówno naukowych jak i magicznych – aby spowolnić proces starzenia. Obecnie eksponuje się jeden czynnik. Uważa się bowiem, że określona dieta, aktywność fizyczna i umysłowa są konieczne aby przedłużyć życie . Wiedzy o tym jaki styl życia jest najlepszy do spowolnienia starzenia dostarczyła między innymi, obserwacja zachowań ludzi w tak zwanych „blue zones”, czyli „błękitnych strefach”, miejsc na kuli ziemskiej, gdzie miejscowa społeczność jest szczególnie długowieczna. Takie miejsca to np. japońska wyspa – Okinawa czy europejska Sardynia. Zaobserwowano, że istotnym determinantem długowieczności było zachowanie polegające na ograniczeniu spożywanych kalorii do około 80 % w stosunku do pełnego nasycenia apetytu. Należałoby zatem kończyć posiłki pozostając lekko głodnym. Ludzie w „ blue zones” charakteryzują się także dużą aktywnością fizyczną. Te proste zasady odnoszące się do stylu życia, pozwalają na spowolnienie procesu starzenia. Ale czy możliwe jest jednak odwrócenie procesu starzenia? Aby na to pytanie odpowiedzieć należałoby wyjaśnić czym jest pojęcie wieku człowieka? Ten mierzony w latach począwszy od urodzenia, jest to tak zwany „wiek metrykalny” i na ten rodzaj wieku nie mamy wpływu, ale mówimy też o tzw. wieku biologicznym, który związany jest z postępem procesów starzenia. Jak się okazuje badania na zwierzętach doświadczalnych wykazały, że można odwrócić procesy starzenia. Wynika to między innymi z badań Prof Davida Sinclair’a z Uniwersytetu Harvarda w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Zainteresowanych odsyłam do książki Profesora Sinclair’a, której tłumaczenie jest dostępne w języku polskim. Tytuł oryginału „Lifespan, Why we age and why we don’t have to” Autor prezentuje kompleksową teorię procesów starzenia, która znajduje potwierdzenie w jego badaniach. Prof. Sinclair uważa, że będzie wkrótce możliwe odmłodzenie biologiczne ludzi. Co się stanie zobaczymy w przeciągu najbliższych lat. Ważne jest też aby wydłużenie życia wiązało się z wydłużeniem tzw. „Healthspan” czyli okresu dobrego stanu zdrowia.

Dariusz Stępkowski